Een kind heeft de fantasie en creativiteit waar wij als volwassenen een voorbeeld aan kunnen nemen. Om hun eigen beleving te kunnen vergroten is het erg belangrijk dat we het werkelijke beeld niet op gaan dringen. Dit kan gebeuren door voorgeknipte knutselwerkjes zoals onderdelen van een paddenstoel en plakken maar, of door voorbeeldjes te maken van wat iets moet worden. Het kost voor een pm-er heel veel tijd en het is echt niet nodig. Het eindresultaat is dan zoals wij als volwassenen het voorwerp zien, maar hoe is de ontwikkeling van het kind bevorderd? Wat heeft het kind ervan geleerd?
Per leeftijdsfase is het niveau waarop je tekenactiviteiten aanbiedt verschillend. In de leeftijd van 0-4 jaar zijn de kinderen hun eigen beleving aan het ontwikkelen, maar eenmaal op de bso en school wordt het besef van werkelijkheid snel groter. Dat groeit vanzelf. Erg belangrijk om daar rekening mee te houden en wat wij als volwassenen willen zien los te laten.
Laat een kind zelf ontwerpen
Een voorbeeld van een activiteit die de ontwikkeling juist remt in plaats van laat groeien is een kleurplaat. Onder het mom van ‘even iets rustigs aan tafel doen’ komt vaak de kleurplaat voorbij. In mijn ogen een vel papier dat bij voorbaat vertelt wat het kind gaat (in)kleuren, de eigen fantasie daardoor remt en ook vertelt waar je moet kleuren; namelijk binnen de lijntjes. Soms worden er dan zelfs complimenten gegeven als een kind netjes binnen de lijntjes kleurt. Dit is niet wat we een kind mee willen geven en wat we willen stimuleren. Probeer de functie van het tekenen en kleuren een andere wending te geven, want kinderen leren vanzelf hoe inkleuren werkt. Laat het leren inkleuren voortgroeien.Vaak tekenen kinderen eerst lijnen op een leeg vel papier en die vakjes gaan ze inkleuren. Of niet. Even kleuren is ontzettend rustgevend als je mag tekenen wat je hoofd je vertelt.
Weg met die kleurplaten!
Laat de kleurplaten achterwege en geef kinderen een leeg gekleurd of wit vel met elke keer een ander formaat en elke keer andere mogelijkheden aan materiaal om hun eigen verhaal en tekening te maken. De eigen fantasie zal elke keer met een nieuw verhaal komen, en materiaal ontdekken is daarbij een extra uitdaging. Verschillende type krijtjes, houtskool, verfpennen, stiften, potloden, ijsstaafjes met verf, rietjes met inkt, wattenstaafjes met verf, kwastje met alleen water en nog veel meer andere teken- een schrijfmaterialen geven elke keer een nieuwe wending.
Meerdere materialen aanbieden op tafel waardoor kinderen zelf kunnen kiezen en combineren is ook erg belangrijk. De eerste keren zijn de kinderen vooral bezig met wat voor effect het materiaal op het papier heeft, eenmaal wat ervaringen verder gaat het kind vanuit zijn eigen fantasie tekenen. Laat kinderen tijdens het ontwerpen vooral met rust, zodat ze niet gestoord worden, want een momentje voor jezelf is ook wel is fijn. Het kind zal vanzelf de aandacht trekken, omdat het graag wil vertellen wat er getekend is. Laat het kind beginnen door het verhaal niet meteen in te vullen zoals bijvoorbeeld “Oh wat een mooie auto”, want dan leggen we al te veel op wat wij ervan vinden en kan het een teleurstelling zijn als het een boom met aapjes blijkt te zijn. Laat om die reden de vraag open door ze uit te nodigen hun verhaal te vertellen. Zorg dat je als pedagogisch medewerker even de tijd kan nemen na de zin ” Vertel mij eens wat je hebt getekend”, want voorlopig hoor je de mooiste avonturen aan. Speel in op het verhaal en beleef samen de tekening. Uiteindelijk is het geen ‘mooie’ tekening, maar een goed verhaal.
