Wanneer ik op kinderdagverblijven langskom om een workshop ‘Muziek’ te geven, hoor ik na afloop vaak van de pedagogisch medewerkers, dat zij dat nu ook wel zouden willen doen met de kinderen. Niet alleen zingen en dansen met de kinderen, maar ook ‘iets’ met muziekinstrumenten doen. Meestal vraag ik waarom zij dat niet doen; het lijkt me toch een makkelijke stap? Maar vaak ontbreekt het aan instrumenten. Ja, dan houdt het snel op. Of…
Om je heen
Naar mijn idee zit muziek maken niet alleen in het hebben en gebruiken van muziekinstrumenten. Muziek is om ons heen! Alles wat je ziet, kan geluid maken. Probeer maar eens: een deur die dicht gaat, geeft een klap. Hij schuift over de vloer. En het wordt helemaal leuk als je er iets vóór legt wat veel geluid maakt, zoals plastic vorkjes. Dus, stap 1: begin met de klanken om je heen. In het filmpje Muziek uit rommel kun je wat inspiratie opdoen! Leuk, maar ik hoor je denken: klank maken is nog geen muziek. Klopt als een bus. Maar het is een begin. En van heel kleine kinderen kun je nog niet verwachten dat zij ritmes naspelen, laat staan dat ze überhaupt in de maat klappen. Maar wanneer wordt het dan tóch muzikaal?
Muzikale begrippen
Werk vanuit de volgende muzikale begrippen:
- hard-zacht
- aan-uit
- lang-kort
Wanneer iedereen een instrument heeft, laat je de kinderen heel hard spelen, daarna heel zacht. Bedenk er met elkaar een teken bij, zoals ‘armen wijd is hard’. ‘Armen dicht is zacht’. Op deze manier kun je dirigeren en zijn de kinderen muzikanten in het orkest.
Spreek ook een teken met de kinderen af wanneer ze wel en niet mogen spelen: op jouw teken zet je ze aan en uit. Leuke bijkomstigheid is dat de kinderen onbewust wordt aangeleerd op hun beurt te wachten. Daarbij kun je een kind heel makkelijk het spel laten leiden, wat weer een goed gevoel geeft voor het zelfvertrouwen. Wat is musiceren met kinderen toch mooi. 🙂
Tot slot kun je werken met het begrip lang-kort. Laat de kinderen luisteren naar klanken: is de klank meteen voorbij, of hoor je hem nog wat langer door? En wanneer is een klank lang? Laat ze lange klanken maken met hun stem, en korte. Maak gebruik van stippen en strepen om een eigen compositie te maken. Een stip/rondje is een korte klank (of: kort op je instrument spelen), een streep is een lange klank (of: lang op je instrument spelen). Leg de stippen en strepen languit op tafel of de grond en probeer eens de compositie uit. Wat een prachtig concert!
Zelluf doen
Kleine kinderen, peuters in het bijzonder, staan bekend om hun nieuwsgierigheid en drang naar ‘zelluf doen’. Stimuleer deze drang door op zoek te gaan naar het zelf maken van instrumenten. Op internet is genoeg te vinden, met leuke DIY-filmpjes op YouTube. Ik heb er een paar geselecteerd. Misschien moet je het hier en daar aanpassen aan de doelgroep, dus schroom vooral niet om ‘zelluf’ op zoek te gaan naar wat jou motiveert en inspireert. Have fun!
Panfluit van rietjes
KlapperKrokodil Castagnet
Tamboerijn
Shakers
