De decembermaand vol met pepernoten, sinterklaasliedjes, cadeautjes en kerst ervaren jonge kinderen met hun rijke verbeeldingswereld heel intens. Op hun eigen fantasievolle manier verwerken ze deze ervaringen in spel, bouwsels, tekeningen of verhalen die vaak prachtige, wonderlijke elementen bevatten. Hoe kunnen we in deze drukke periode jonge kinderen de ruimte geven om hun eigen betekenis te geven aan die ervaringen? En hoe kunnen we de eigen fantasie en beleving van kinderen hierin als uitgangspunt nemen? Laten we eens kijken wat er in de eigen vertrouwde ruimte te vinden is….
Paardenvoetjes…
Een hand, een duim en een wijsvinger friemelen zich over de grond van de groepsruimte naar binnen. De vingers wiebelen voorzichtig en lijken iets te zoeken. Voorzichtig tasten ze rond, totdat ze de grond raken en op de vloer tikken. tikke takke tikke takke tikke… Een paar kleine tenen beginnen mee te wiebelen, op het ritme van het getik. Dan staan een paar peuters op, ze komen dichterbij en beginnen mee te tikken met hun vingers. Er klinkt kindergegiechel, de vingers tikken en er komen meer vingertjes tevoorschijn, die steeds harder beginnen te tikken. Steeds meer peuters doen mee. Er klinkt tikketakke in de ruimte., ‘Regendruppels’ zegt een kindje, ‘Paardevoetjes’ roept een ander.
… en pepernootjes
De kunstenaar die op bezoek is, werkt het gebaar uit en maakt het steeds groter: de kleine tikken worden langzaam grote tikken, het ritme neemt af en de kindjes volgen in opperste concentratie. Dan houdt de kunstenaar zijn vingers hoog in de lucht, heel stil. Het geluid is weg en alle kinderen kijken hem aandachtig aan. “Dat waren mooie geluidjes’, zegt Collin, want zo heet de kunstenaar “die verzamel ik”. Als Collin de groepsruimte verlaat, ziet hij nog net een paar jongetjes samen geconcentreerd luisteren naar het geluid van een rollend balletje. ‘Pepernootjes’, zeggen ze tegen elkaar.
Dit is een fragment uit een voorstelling van percussionist en mimespeler Collin. Hij is op bezoek bij de peutergroep van een kinderdagverblijf, op zoek naar mooie geluiden. Samen met de kindjes veegt hij ritmisch over de houten krukjes, ze stampen zachtjes tegen de muren en tikken ze op de verwarmingsbuizen. De jonge kinderen mogen zelf betekenis geven aan wat ze ontdekken en horen. Ze luisteren naar de klanken en geluiden, en onderzoeken waar de geluiden vandaan komen.
Lichaamstaal, klank en mimiek
Ze leren ook nieuwe woorden over geluid en en leren ruimtelijke begrippen benoemen. Collin gebruikt zelf nauwelijks woorden, maar met lichaamstaal, klank en mimiek begeleidt hij de kinderen in hun spel. Bewust geeft hij geen vaste betekenis aan de geluiden die hij hoort, om kinderen zelf de ruimte te geven hun eigen belevingswereld te koppelen aan wat ze horen. Op een meer abstracte manier laat hij kinderen ervaren hoe je je met klank kunt uitdrukken. Hij brengt variatie in het spel met hard/zacht, ritme en ruimtelijke oriëntatie. Nu, in de winter, zijn de geluidjes pepernoten, in de zomer was het zand.
Collin’s voorstelling Geluidenspel is een van de interactieve kunstprogramma’s van Kleintjekunst. Kleintjekunst werkt met kunstenaars uit verschillende disciplines en met kunstprogramma’s wordt de oneindige fantasie van kinderen gestimuleerd en verdiept. De kinderen ervaren allerlei vormen van zelfexpressie en gaan zelf op onderzoek. Hierdoor ontdekken ze zoveel meer in de wereld om hen heen. Het geluid van pepernoten op het dak en paardenvoetjes bijvoorbeeld, zomaar in je eigen groepsruimte!
