Lisa van 5 fietst zonder zijwieltjes naar huis vanaf de bso waar ik training geef. Moeder vertelt dat ze dit het afgelopen weekend opeens geleerd heeft. Als ik vraag hoe ze het geoefend hebben, zegt moeder dat ze eigenlijk weinig geoefend hebben, maar dat Lisa al wel vanaf haar 2e een loopfiets heeft. Ze mocht nu op de oude fiets van haar zus en fietste daar eigenlijk zo op weg.
Waarom is de loopfiets zo’n goede voorbereiding op het echte fietsen?
Met een loopfiets oefent een kind enorm het evenwicht en dan specifiek de rompbalans en de opvangreacties van de benen. Een opvangreactie is het uitsteken van een been (of arm) om vallen te voorkomen of je val te breken. Doordat je bij de loopfiets niet opzij kunt ‘leunen’ op één van de zijwielen leren kinderen rechtop zitten en van daaruit hun balans bewaren. Ze leren ook alvast sturen, snelheden inschatten en ze kunnen gemakkelijk stoppen met hun voeten.
Kinderen die veel ervaring hebben opgedaan met de loopfiets kunnen vaak direct de stap maken naar een gewone fiets en hebben de zijwieltjes niet nodig. De Vlaamse Stichting Verkeerskunde stelt zelfs dat kinderen sneller leren fietsen door de loopfiets dan door fietsen met zijwieltjes. Op veel kinderdagopvangcentra zijn gelukkig loopfietsen te vinden om lekker mee te spelen/ oefenen.
Ouders adviseren over fietsen (met zijwieltjes)? Of oefenen met je eigen kinderen?
- Begin met leren stoppen. Veel kinderen durven niet te fietsen omdat ze niet weten hoe ze adequaat moeten stoppen. De volgorde is eerst remmen, dan voet op de grond. Als kinderoefentherapeut zag ik vaak dat kinderen in volle vaart hun voet aan de grond zetten en daardoor juist vielen.
- Leer eerst remmen, dan rechtuit fietsen, daarna bochten en ten slotte pas het opstappen en wegfietsen. Eigenlijk dus de omgekeerde volgorde. Bedenk dat vanuit stilstand wegfietsen erg lastig is en dat je hier dus vaak even bij moet ondersteunen.
- Zet de zijwieltjes schuin omhoog aan de fiets, zodat ze alleen de grond raken als een kind te scheef dreigt te gaan. Je kunt een kind dan ook mooi stimuleren om balans te bewaren; ‘als je het geluid van de zijwieltjes op de weg niet hoort ga je recht!’
- Lijkt logisch maar is het niet voor alle kinderen; stimuleer om vooruit te kijken, en niet naar het stuur of de trappers. Bedenk wel dat kinderen tot een jaar of 6/7 hun bewegingen nog niet goed kunnen isoleren. Dat betekent dat ze hun lichaamsdelen nog niet goed onafhankelijk van elkaar kunnen bewegen. Dus als ze over hun linkerschouder kijken sturen ze ongemerkt ook naar links.
- Voor beginnende fietsers is het lastig om én goed te fietsen én op het verkeer te letten. Wees dus hun ogen en oren en geef duidelijke instructies. Voor kinderen die links en rechts nog niet goed uit elkaar kunnen houden is een elastiekje of ander herkenningspunt aan de rechterkant van het stuur een idee.
- Last van je rug door het mee rennen met een fietsend kind? Er zijn handige oefenvestjes met een handvat te koop en fietsbalanstrainers (verticale stang die je op het achterrekje kunt monteren).
De moeder van Lisa loopt snel achter haar dochter aan om haar door het verkeer te loodsen. Ik zwaai expres niet om Lisa niet af te leiden, maar zie nog net hoe ze straalt van trots.