Een frustrerende wereld brengt je in beweging. Liggend op je buik raakte je als baby gefrustreerd omdat je net niet bij dat speeltje kon. En terecht! Je eerste oplossing om te gaan huilen bracht je uiteindelijk niet zo ver. Toen ontdekte je dat je door te kruipen zelf bij dat speeltje kon. De lach op je gezicht en het zelfvertrouwen dat je daarvan kreeg, leerde het krachtige middel: bewegen. Als pedagogisch medewerker heb jij de mogelijkheid kinderen in jouw groep door te bewegen veel meer te leren dan bewegen alleen! Bewegen zit opgesloten in ons DNA en jij hebt de sleutel om de apekoppen in jouw groepen te helpen groeien! Hoe gaaf is dat! Maar heb jij die sleutel wel? Heb jij genoeg kennis en kunde om jouw apekoppen uit te dagen, een klein beetje te frustreren en hen zo te stimuleren? In dit blog lees je over de effecten van weinig bewegen en de positieve effecten van bewegen als middel. We sluiten af met onze zoektocht naar jouw frustraties. Zie jij ook dat er meer kan bij jouw kinderdagverblijf of bso? Mis jij de sleutel en voel je frustratie? Lees snel verder en kom met ons in beweging!
Hoe komt bewegen in ons DNA?
Even terug de geschiedenis in: daar kunnen we leren hoe dat bewegen in ons DNA terecht is gekomen. Volgens de evolutietheorie hebben we de zee verlaten onder andere op zoek naar meer voedsel. En ook de eerste mensen moesten eropuit om eten te zoeken, te verbouwen en te bereiden. De mensen die daarbij genoeg energievoorraden konden opslaan in hun lichaam (in de vorm van vet) wisten ook nog eens de periode van schaarste te overleven. Dit hele proces heeft miljoenen jaren geduurd, terwijl in een periode van nog geen 100 jaar die absolute noodzaak om te bewegen verdwenen is.
Vanuit je stoel kan je online je boodschappen bestellen en ze worden tot in de keuken thuisbezorgd. De balans tussen energie-inname en energieverbruik raakt daardoor verstoord en onze overlevingsstrategie om vet op te slaan is nu minder handig. Bewegen is klaarblijkelijk van een middel (lopen om eten te krijgen, bewegen om de wereld te ontdekken) aan het verschuiven naar een doel (ik moet sporten om fit te blijven of af te vallen, de boodschappen bestel ik wel vanuit m’n stoel, en de wereld ontdek ik wel online) en dan is bewegen helemaal niet zo gemakkelijk vol te houden of leuk.
De gevolgen van de ontwikkelingen in de maatschappij zijn zowel positief als negatief. Mensen leven veiliger met betere medische zorg, we worden langer en hebben meer levensjaren ter beschikking. Toch lijkt het erop dat in de afgelopen 30 jaar de negatieve effecten van de veranderende voedselinname en het gebrek aan fysieke activiteit de overhand krijgen. Het percentage van het aantal kinderen met overgewicht is bijvoorbeeld met bijna 200% gestegen sinds 1980 (Schönbeck & van Buuren, 2010) en de motorische vaardigheden van kinderen zijn de afgelopen 30 jaar significant gedaald (Lenoir, 2014).
Volgens het RIVM (2012) waren in 2010 aan de directe en indirecte gevolgen van te weinig fysieke activiteit en overgewicht de volgende zorgkosten te wijten:
- overgewicht: 1,6 miljard euro uitgegeven (2,2% van de totale uitgaven)
- gevolgen inactiviteit (diabetes, hart- en vaatziekten en beroerte): 1,3 miljard euro uitgegeven (1,8% van de totale uitgaven)
- hoge bloeddruk: 2,2 miljard euro uitgegeven (3% van de totale zorgkosten)
De voordelen van bewegen
Voor de algehele ontwikkeling is fysieke activiteit enorm belangrijk. Kinderen leren bijvoorbeeld begrippen als achter, voor, links, rechts, boven en onder door ze bewegend eigen te maken. Door mee te doen aan beweegspelletjes (Ik ga 10 kokosnoten verstoppen in de jungle. Willen jullie helpen om die te vinden. Tellen jullie mee?) leert een kind verschillende vaardigheden en legt het contact met leeftijdsgenootjes. Een motorische achterstand belemmert de ontwikkeling van basisvaardigheden als lezen (Dewey e.a,. 2002) schrijven (Driessen, 2008), taal (Dewey e.a., 2002) en rekenen (Luo e.a., 2007). Daarnaast hebben verminderde motorische vaardigheden vaak een negatief effect op het zelfbeeld en het gevoel van eigenwaarde (Kunst, 2007). Kinderen die meer positieve beweegervaring hebben, ervaren een groter zelfvertrouwen door het bewegen en stellen zichzelf daardoor meer bloot aan beweegsituaties (sportersmonitor, 2012).
Kwaliteit versus kwantiteit van bewegen
Al jaren is er een discussie gaande over de kwaliteit en kwantiteit van het beweegaanbod voor kinderen op basisscholen. Verschillende pogingen vanuit de politiek om het primair onderwijs zelf aan te zetten om het beweegonderwijs te verbeteren hebben niets opgeleverd (van der Aa & Geuze, 2016). De vraag vanuit ouders naar beweeg- en sportaanbod voor hun (jonge) kinderen groeit, verenigingen proberen op deze vraag in te springen, maar hebben niet de kennis en kunde om goede breed-motorische scholing aan te bieden. Daarnaast heeft van Rooij (2016) onderzoek gedaan naar de implementatie van beweegaanbod bij kinderdagverblijven en buitenschoolse opvang. Hieruit kwam naar voren dat deze organisaties moeite hebben met het structureel implementeren van beweegactiviteiten in hun aanbod.
Laten we samen deze nieuwe generatie activeren!
Lukt het jou om genoeg te bewegen met jouw groep? Heb je genoeg handvatten? Heb jij de sleutel? Bij Monkey Moves hebben we verschillende workshops en lessenreeksen voor kinderdagverblijven en bso’s, waar bewegen als middel centraal staat. Deze worden erg goed beoordeeld, maar we willen meer leren! Heel graag komen we in contact met jou als pm’er of manager om jouw frustraties rondom het structureel implementeren van beweegactiviteiten aan te pakken. Laat je frustraties de vrije loop en kom in beweging! Wij helpen je graag! We bruisen van de ideeën, maar waar ligt jouw pijn of jouw frustratie? Stuur vanuit je luie stoel een mailtje naar en samen komen we in beweging voor een leven lang gezond bewegende generatie!
