Kinderen zijn gemaakt om te bewegen. Dat is bijna iedereen wel met elkaar eens. Maar hoe krijg je kinderen aan het bewegen? Naar mijn idee is dat door ze uit te dagen om zichzelf in beweging te zetten. Dat hoeft niet perse met een bewegingsprogramma. Dat kan al heel eenvoudig door je eigen buitenruimte in te zetten! Mits je buitenruimte aan een aantal voorwaarden voldoet, zoals:

• je buitenruimte heeft hoeken waar kinderen zich onbespied wanen,
• je buitenruimte heeft hoogteverschillen,
• je buitenruimte voorziet in losse materialen, zoals kratjes, planken, pylonen of andere “Loose Parts”,
• je buitenruimte geeft de ruimte aan kinderen om te kunnen rennen en stoeien.

Er zijn in Nederland veel kinderdagverblijven die overtuigd zijn van de kracht van vrij spel voor de (motorische) ontwikkeling van kinderen. Zo ook Groene kinderopvang ’t Werkel in Zwolle en Kindercentrum Het Buitenhuis uit Schalkhaar (bij Deventer). Maar hoe doen zij dat?

Frank van Wijk, eigenaar van Het Buitenhuis vertelt:

“Bij Het Buitenhuis zijn beweging en het oefenen van de fysieke behendigheid dagelijks terugkerende zaken. Dat realiseren we door iedere dag ruim gebruik te maken van onze buitenruimtes. Iedere ruimte biedt weer een andere optie en uitdaging tot spelend bewegen. Klimmen, klauteren, pompen, wandelen, graven, de kinderen doen het allemaal vol overgave en regelen zo zelf hun dagelijkse beweging. Voorwaarde voor dit alles is een buitenruimte die ruim en groots opgezet is en op kinderen gericht is. Degelijke buitenkleding voor kind en medewerker zijn van wezenlijk belang”.

Eigenaresse Marielle Hettinga van Groene kinderopvang t Werkel:

“Bij ‘t Werkel vinden we het belangrijk dat kinderen vanuit intrinsieke motivatie buiten spelen. De avontuurlijke natuurtuin daagt kinderen uit om te bewegen over ‘bulten en heuvels’ van verschillende hoogtes, verschillende ondergronden. Er is slechts één pad van tegels, de rest is onverhard. Er staan boomstammen, grote keien en wilgentenen hutjes.

Kinderen klimmen en klauteren. Het vraagt veel van kinderen, zowel op fysiek gebied als voor het probleemoplossend vermogen. De tuin verandert met het seizoen en met de weersomstandigheden. Wanneer het regent zijn de heuvels gladder en moeilijker om te beklimmen. Natte boomstammen zijn moeilijker om over heen te lopen dan droge boomstammen. Maar glijden van de bult gaat juist weer makkelijker wanneer ze nat zijn (of bevroren, of vol met sneeuw liggen). Wanneer de zon schijnt worden de keien warm en is het fijn om erop te zitten of te liggen. De losse materialen in de tuin vragen spierkracht. Zo liggen er keitjes van verschillende grootte die worden verzameld, verplaatst, getild maar ook meegenomen in de kruiwagens. Met de autobanden wordt gebouwd en gerold.Grote takken en kleine stammetjes worden versleept voor allerlei doeleinden. De waterpomp vraagt kracht en doorzettingsvermogen, waarbij de kinderen vaak zelf al regelen dat ze het om beurten doen. 

Door de binnenruimtes als terugtrekruimtes in te richten (sober en rustig) en de aandacht op buiten te leggen is buiten interessant én gaat bewegen vanzelf, vanuit intrinsieke motivatie. Dat maakt bewegen leuk”.

Veel wetenschappers zijn het er ook over eens dat er meer ruimte moet zijn voor vrij buitenspel in een natuurlijke omgeving. Aangegeven wordt dat wel 2 tot 3 uur per dag noodzakelijk is. Door allerlei programma’s en methodes komt dit soms in het geding. Terwijl kinderen tijdens vrij spel juist heel veel leren. Zowel motorisch, op sociaal gebied als cognitief. Dus durf jij de uitdaging aan te gaan en kinderen de ruimte te geven om aan hun eigen ontwikkeling in hun eigen tempo te werken?