Jonge kinderen ontwikkelen zich door te spelen. Vanaf een jaar of 2 is dat bijna altijd doen-alsof-spel (fantasiespel/rollenspel). Dreumesen, peuters en kleuters imiteren situaties en mensen, en ontwikkelen daarmee onder andere hun taal en hun denkvermogen. Als pedagogisch medewerker kun je aan die ontwikkeling bijdragen door aan te sluiten bij dit spel. Wetenschappers onderzochten samen met pedagogisch professionals in de kinderopvang hoe je dit effectief doet en ontwikkelden een professionaliseringstraject. In dit blog lees je hier meer over:

Als een kind in de huishoek ijverig in een pan roert, ben je geneigd te zeggen: ‘Oh lekker, je bent aan het koken, ik zal vast de tafel dekken’. Het kan zijn dat je hiermee het spel niet stimuleert, maar juist onderbreekt. Misschien zijn de spelende kinderen namelijk nog te jong voor deze draai aan hun spel. Hele jonge kinderen zijn alleen nog maar bezig om materialen verkennen en om te ontdekken wat er gebeurt als ze in een pan roeren (‘manipulatief spel’). Meer niet. En bij wat oudere kinderen die de taal nog niet goed beheersen, valt het spel misschien stil omdat ze afwachten wat jij gaat doen. Observeer daarom eerst goed waar de kinderen mee bezig zijn, wat het niveau van hun spel is en sluit daarbij aan.

Als pedagogisch medewerker heb je vaak de neiging om veel tegen de kinderen te praten. Je benoemt wat je de kinderen ziet doen en de voorwerpen waar ze mee spelen, en je stelt vragen. Bij meespelen in doen-alsof-spel is dat juist niet de bedoeling. Het gaat erom dat de kinderen de ruimte krijgen om hun eigen ideeën uit te spelen en om hén ‘aan het woord’ te laten.

Door soms bewust stil te zijn en kinderen de ruimte te laten, laat je het initiatief bij de kinderen. Als kinderen ‘vadertje en moedertje’ spelen, kun je dus beter niet ineens vragen ‘hoe heet dit?’. Want dan haal je kinderen uit hun fantasiewereld en neem je de regie over.

Kernelementen waarmee je spel van kinderen verrijkt

Wil je meer leren over hoe je bij het spel van jonge kinderen aansluit en zo hun ontwikkeling ondersteunt? Er zijn 10 kernelementen waarmee je spel van kinderen kunt verrijken en tegelijk hun taaldenk-ontwikkeling kan stimuleren.

De uitgangspunten zijn hierbij:

  • Plezier in het spel staat voorop, voor kinderen en professionals.
  • Schep spelsituaties waarin kinderen taal nodig hebben, met jou en met elkaar.
  • Betrek alle kinderen bij de gesprekjes, dus ook de stille of minder actieve kinderen en kinderen die de taal minder goed beheersen.
  • Observeer eerst goed waar de kinderen mee bezig zijn in hun spel voordat je gaat meespelen.

 

Je vindt deze kernelementen – met een uitgebreide toelichting – in de download Taaldenken-kijkwijzer-bij-de-10-kernelementen (pdf) en op de nieuwe website taal-in-spel.nl.

Professionaliseringstraject

In de pilot Kwaliteit van taal, spel en denken ontwikkelden onderzoekers en pedagogisch professionals in de kinderopvang samen een professionaliseringstraject, waarin de 10 kernelementen zijn toegepast.

Lees meer over de pilot en het professionaliseringstraject:

Meld je aan voor het gratis webinar

Op 20 mei om 15.30 uur organiseert het onderzoeksteam een gratis webinar over de pilot en het professionaliseringstraject. Wil je ook aan de slag met dit professionaliseringstraject? Meld je dan aan voor het webinar via www.ipabo.nl/taaldenken of neem contact op met onderzoeker Marianne Boogaard via .

 

De pilot is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van SZW en gefinancierd binnen het ZonMw-programma Kwaliteit Kinderopvang.

 

 

Gerelateerde berichten