Een klein vingertje glijdt over het raam, waarop zich ijskristallen hebben gevormd. “Ster”, zegt het meisje met een grote glimlach. In haar oogjes zie ik verwondering over het mooie dat de natuur ons brengt. En door haar verwondering, verwonder ik mij op mijn beurt over die prachtige ontdekkingsdrift van kleine kinderen. Het is een basale ontwikkeling van je gevoelsleven, waar naar mijn mening best wat meer aandacht aan geschonken mag worden. Want juist dat maakt het leven, en daarmee je werk, mooi.
Verwondering; ik neem het eens onder de loep en schenk het daardoor de aandacht die het verdient. Verwondering draagt het woord ‘wonder’ in zich. Het drukt hiermee uit, dat verwondering te maken heeft met ‘alles niet als vanzelfsprekend te zien’. En hiervoor is een open mind nodig. Daarom kunnen we ook genoeg voorbeelden noemen van kinderen die zich verwonderen; zij hebben nog die onbevangenheid, die speelsheid en nieuwsgierigheid.
Het gebeurt me vaak, dat als ik op een groep kom filmen als coach van de pedagogisch medewerkers, een aantal kinderen bij me komt kijken wat ik aan het doen ben. Als ik dan het schermpje van mijn camera draai, zodat ze kunnen zien wat ik film, beginnen ze meestal spontaan gekke bekken te trekken. Ze zien zichzelf en verwonderen zich erover. Terwijl we, naarmate we ouder worden, liever wegduiken voor een camera, omdat we ons niet meer kunnen verwonderen over onszelf. Jammer eigenlijk. Het doet me denken aan een quote, die ik op Pinterest vond: ‘When you ask yourself if wonders still happen, you haven’t looked in the mirror yet’.
Bied ruimte geven om te ontdekken
Maar hoe kunnen kinderen leren verwonderen? Simpelweg door er ruimte voor te bieden! Het is geen aparte vaardigheid die we de kinderen aan kunnen leren, maar een emotionele beleving als gevolg van ontdekkend leren. Zullen we eens een frisse wind door onze hersenen laten waaien en ze openstellen voor nieuwe ontdekkingen? We leren kinderen namelijk zich te verwonderen door het goede voorbeeld te geven. En door ze de ruimte te geven om te ontdekken. Een mooi voorbeeld hiervan is het ontdekken van je zintuigen. Kinderen ontdekken bijvoorbeeld dat je soms kunt ruiken wat er in een potje zit zonder dat je de inhoud ervan hebt gezien. Ze verwonderen zich over het feit dat ze het goed hebben geroken als ze daarna de deksel van het potje halen. En op deze manier staat verwondering gelijk aan ontdekkend leren.
Laten we ons verwonderen
Wat kan verwondering ons verrijken in ons werk! Het zijn toch vooral deze momenten van verwondering, die ons werk zin geven. Die ons leven zin geven. En dan heb ik het over onze eigen momenten van verwondering, maar ook over het zien van anderen die zich verwonderen. In het bijzonder die kleine ‘wondertjes’ – want dat zijn onze baby’s en peuters – , waarmee we in ons werk dagelijks te maken hebben. Ze laten ons zien, dat het zin heeft om hen ruimte te bieden en hen te stimuleren in hun ontwikkeling.
En weet je, verwondering werkt aanstekelijk. Eenmaal een verwondering gezien of ervaren, heeft als gevolg dat je dat ook wilt. Het zorgt voor een win-winsituatie; verwondering versterkt verwondering en leidt er zelfs toe dat we ons gelukkiger voelen. Dus waar wachten we nog op? Laten we ons verwonderen!
