De volleybal in mijn hand, alle blikken op mij gericht. Dit wordt alweer mijn derde, dus laatste, service. Vol concentratie probeer ik de bal naar de overkant te krijgen. Arm naar achteren, bal voor me houden, blik naar voren, ik raak de bal en…….. deze belandt weer keurig tegen het raam drie meter rechts van me. Spottend geklap en wat geïrriteerde blikken van mijn teamgenoten. Een doorsnee gymles voor de puberversie van Ramon.

Tsja, die motoriek van mij was toen écht slecht. Een normale bal slaan, koprol maken, een enigszins normale danspas en ga zo maar door zat er gewoonweg niet in. En dat maakte mij als jongetje behoorlijk onzeker. Daarnaast droeg deze slechte motoriek ook niet bepaald positief bij aan mijn populariteit. Maar goed, zo heeft ieder zijn/haar ding en dit was nou eenmaal het mijne. Maar die onzekerheid heeft nog veel meer, achteraf grotendeels onterechte, onzekerheid en negativiteit veroorzaakt.

Buslijn 158

Hoe dat allemaal werkte bij mij? Nou, ik neem als voorbeeld even bus 158. Elke dag liep ik vanuit school naar Station-Zuid WTC in Amsterdam. Daar pakte ik dan bus 158 naar Holendrecht. Het was een zeer drukke buslijn en daarom werd er altijd een extra lange harmonicabus ingezet. En dat in-die-bus-stappen vond ik zo ongeveer het naarste moment van de dag (op de gymles na dan). Ik moest namelijk het trapje opstappen, mijn strippenkaart laten afstempelen en dan moest ik dat verrekte, extra lange, gangpad door om een zitplek te vinden.

Wat daar erg aan was? Lees maar even verder, dan snap je het wellicht beter.

Hoe deze busreis eruit zag door de ogen van deze onzekere versie van Ramon:

Ik loop van school naar bus 158. Bah, zo weer die bus in. Hé, daar staat ie al. Verdorie, de bus is nog vol ook. Ik slenter zo langzaam mogelijk naar de bus in de hoop hem te missen. De chauffeur is echter zo vriendelijk om op mij te wachten. Trapje op, even afstempelen en gangpad op.

Kijk die Anne eens naar me lachen. Of lacht ze me wellicht uit? Zit mijn haar soms gek? Is mijn broek stom? Lacht ze daarom? Ik doe maar net of ik haar niet zie. Ha, die Martijn en Pjotr lopen weer te ouwenelen. Kijken ze naar mij? Volgens mij wel. Ze hebben het vast en zeker over die heerlijke volleybalsessie. Ik loop ook hun snel voorbij. Er is alleen nog plek naast Mike, zie ik. Ik zeg even snel gedag, plof naast hem neer en doe snel mijn walkman op. Dat hebben we weer gehad. Het viel wel mee dit keer.

Elke blik, elk gemompel en elk lachje interpreteerde ik dus als negatief, als honend, als spottend. En die interpretatie zorgde voor nog meer onzekerheid. En die extra onzekerheid zorgde ervoor, dat ik mezelf anders ging gedragen. Zo ging ik bijvoorbeeld de kantine mijden, expres de drukste bus missen, durfde ik bepaalde mensen niet meer recht aan te kijken en ga zo maar door.

Deze extra onzekere uitstraling triggerde echter de eikels-van-de-school als het ware weer om er toch nog even een extra schepje bovenop te doen. En door hun nóg negatievere reactie op mij werd ik op mijn beurt weer nóg onzekerder. En zo zat ik eigenlijk, voordat ik het wist, in een door mezelf gecreëerde negatieve spiraal. Je zou het ook een negatieve flow van self fulfilling prophecy kunnen noemen.

En achteraf? Zagen de scholieren mij ook zo negatief als ik mezelf zag? Nee, natuurlijk niet. Ik kom nog wel eens oud-klasgenoten tegen en dan hebben we het natuurlijk ook over die goeie-oude-tijd. Ze vonden me blijkbaar heel aardig, gezellig en er ook nog eens best goed uit zien. En ze vonden het heel knap, dat ik altijd zo principieel was. Ja, en op dat laatste was ik als kind zelf inderdaad ook al trots!

Ik bleef echt altijd trouw aan mijn eigen waarden en normen. Een vriend van mij was bijvoorbeeld homoseksueel. Toen hij uit de kast kwam, had hij het even heel zwaar. En als je toch met hem om bleef gaan, was je straf dat je ook werd uitgemaakt voor homo. Prima, lekker boeiend, daar had ik dan echt compleet maling aan. Je bent vrienden door dik en dun. Hoezo ga je trouwens iemand veroordelen op zijn seksuele voorkeur? Het is en blijft toch dezelfde jongen! Raar gedoe.

Of een blikje cola opdrinken, boeren en dan het lege blikje met een oerkreet de natuur ingooien. Dat was ook écht cool! Nou, ik vond dat persoonlijk gewoon verschrikkelijk. Dus deed ik daar zelf niet aan mee én ik zei er ook wat van als anderen het wel deden. Ik was op dit vlak eigenlijk wel al een mini-authentiekje.

Maar hoe zou dezelfde busreis er eigenlijk uit hebben kunnen zien door de ogen van een zelfverzekerde versie van Ramon?

Nou, ik denk ongeveer als volgt. Ik loop van school naar de 158. Yes!! Zo lekker even chillen in de bus. Hé, daar staat ie al. Even rennen, dan haal ik hem net nog. Trapje op, even afstempelen en gangpad op. Kijk die Anne eens naar me lachen. Ik lach terug. Ik weet het Anne, ik zie er extra goed uit vandaag. Ha, die Martijn en Pjotr lopen weer te ouwenelen over Nikita. Sorry gasten, jullie maken echt geen kans bij haar! Hoi Mike, ik plof even naast je neer joh. Goh, wat een blunder maakte ik weer met die bal hè, tijdens de gymles?! Ach, wat maakt het uit, gast. Maak je niet druk. Jij bent weer goed in ouwehoeren! Whahaha, je hebt gelijk loser.

En zo heeft jongetje 1 een totaal andere beleving van dezelfde werkelijkheid als jongetje 2. Als je blog 1 gelezen hebt, weet je nu trouwens ook meteen waar mijn probleem met het recht van spreken onterecht vandaan gekomen is. Ben ik hierdoor zielig? Nee! Alles wat je tegenkomt in je leven maakt je namelijk sterker en meer compleet. Maar goed. Dit alles even ter illustratie op onderstaand stukje theorie.

7-schillenmodel

Ik laat je in dit blog kennismaken met het 7-schillenmodel van Bas Blekkingh. In dit model zie je heel goed hoeveel lagen er om jou heen zijn, voordat je bij jouw authentieke-ik terecht kan komen. En om zo’n schil/laagje af te kunnen pellen, dus dichter bij je authentieke ik te kunnen komen, kom je waarschijnlijk van alles tegen. Dit kunnen blokkades zijn, ego’s, onjuiste overtuigingen en ga zo maar door. En al deze meuk heb je grotendeels zelf gecreëerd; bewust of onbewust. Maar goed nieuws! Je bent daardoor ook in staat om al deze blokkerende zaken weer ongedaan te maken, om te buigen of anders in te zetten.

Eerste schil: de omgevingsschil

De eerste schil van het model is de omgevingsschil. De meeste mensen ervaren op deze schil al veel problemen. Je hebt een vervelende baas, een zeurende buurvrouw, een moeilijk kind etc. etc. Echter, de beleving van die omgeving is niet objectief (zie bijvoorbeeld mijn verhaal over bus 158). Deze is op zijn zachtst gezegd gekleurd! Dit noemen we ook wel selectieve perceptie. Dus moet je je eigenlijk afvragen, of het wel terecht is, dat je al die problemen ervaart op deze schil.

Of jij ook last hebt van selectieve perceptie? Zeker wel! Doe maar eens even de volgende oefening.
De opdracht is om nu je eigen horloge te tekenen, liefst met zo veel mogelijk details. Moet een makkie zijn, gezien je tig keer per dag naar dat ding kijkt. Doe maar! Leg daarna jouw horloge naast jouw tekening. Heb je jouw horloge exact nagetekend? Waarschijnlijk niet. Bijna iedereen heeft namelijk een ander beeld van zijn/haar eigen horloge dan het in werkelijkheid blijkt te zijn. Je brein kijkt namelijk niet naar de vormgeving van het horloge. Dat is irrelevant. Je brein focust zich op het achterhalen van de tijd.

Ik zal nog een aantal voorbeelden van selectieve perceptie geven:

• Je hebt net een nieuwe auto gekocht. Ineens zie je dat model overal rijden.
• Het zachte getik van jouw nieuwe wekker houdt je wakker, terwijl het langsrijdende verkeer je niet stoort?
• In het café is het erg druk; er lopen tig gesprekken door elkaar heen. Plotseling hoor je jouw naam genoemd worden. Waarom pak je dat wel op en de inhoud van al die andere gesprekken niet?

Als jij iets belangrijk vindt, laat jij jouw filter daar dus voor open staan. Deze filter heb je trouwens ook écht nodig. Jouw brein kan namelijk niet alles bewust waarnemen en opslaan. Dat is te veel. Helaas is dit noodzakelijke filter dus wel gekleurd en geconditioneerd door eerdere ervaringen. Hierdoor is jouw beleving van de waarheid niet altijd volledig, objectief en kloppend.
Problemen die op de omgevingsschil thuishoren, beschrijven dus altijd een problematische omgeving. Een goede analyse van de problemen op deze schil is belangrijk. Neem je de échte waarheid waar of is deze gekleurd? En klopt jouw opgeroepen emotie wel bij deze waarheid?

Casus: mijn directeur neemt nooit mijn suggesties over. Ik besta gewoon niet voor hem. Arrogante vent!

Stel jezelf even de volgende vragen;

• Is het echt terecht, dat ik vind dat de omgeving (lees directeur) nooit suggesties overneemt? Is het echt nooit, of is het slechts minder dan ik zou willen?
• Betekent dit automatisch, dat ik voor hem niet besta én dat hij arrogant is?
• Wat triggert die boosheid eigenlijk bij mij? Doet het mij herinneren aan iets van vroeger? Een eerdere ervaring?
• Kan ik er iets anders bij denken of voelen, dan boosheid? Is dat mijn ware emotie? Of is het eigenlijk verdriet, teleurstelling of…
• Probeer naar aanleiding van. jouw nieuw verkregen inzichten jouw probleem te herformuleren in een IK-sfeer. Ik vind het lastig, dat de directeur naar mijn smaak te weinig suggesties overneemt.
• Je hebt er op deze wijze een ik-ding van gemaakt, waardoor je weer leading bent geworden.

Je hebt in essentie nu 4 keuzes;

• Weggaan
• Klagen
• Accepteren
• Aanpakken

Het bovenstaande is een zeer efficiënte manier om de eerste schil af te kunnen pellen om zo weer een stuk authentieker, en daardoor krachtiger, persoon te kunnen worden.

Thuiswerk

Kies nu eens 3 situaties waarin je wilt investeren de komende tijd. Voorbeelden:

• Jouw baas en jij lijken elkaar niet te snappen.
• In de relatie met jouw partner voel je je niet goed gehoord.
• De buren zorgen voor overlast, maar je durft er niks van te zeggen.

Wil je nog meer lezen over authentiek leiderschap? Dan verwijs ik je naar onze website.

Hartelijke groet van Ramon

Gerelateerde berichten