Avontuurlijk buitenspel vereist natuurlijk bepaalde materialen en een goed ingerichte buitenruimte. Maar het mooie is: dit hoeft helemaal niet heel ingewikkeld te zijn op kostbaar. I de meest esthetisch ingerichte buitenruimtes spelen kinderen soms veel minder intensief dan op bijvoorbeeld een bouwterrein. De kunst is dus om voldoende van het spel van kinderen te weten om een geschikte buitenruimte en geschikte materialen aan te dragen!
De buitenruimte
Waar je bij het inrichten van een buitenruimte vroeger gewoon een aantal leuk ogende speeltoestellen plaatste, denk je nu steeds meer na over het spel dat er daadwerkelijk plaatsvindt. Er wordt steeds meer geredeneerd vanuit het spel van kinderen. Belangrijk is om na te gaan hoe kinderen in de buitenruimte gaan spelen, wat ze moeten leren en welk gevoel de buitenruimte moet oproepen. Door dit mee te nemen in je ontwerp, ontstaat er voldoende ruimte voor risicovol – of avontuurlijk – spel. Ten eerste omdat de mogelijkheden er zijn en ten tweede omdat de kinderen zich prettig genoeg in de buitenruimte voelen om risico’s te nemen.
Leef je in in hoe een kind de buitenruimte ziet. Wanneer een kind een heuvel ziet, denkt hij niet alleen aan een berg zand. Het is veel meer. Je kunt er op klimmen en afglijden of -rollen. Ook kun je voelen aan het zand of gras op de heuvel. Je kunt je er achter verstoppen. Ook kan het een vulkaan zijn. En zo krijgt deze heuvel, die misschien bedoeld was om op te klimmen ineens een heel andere betekenis en grote waarde voor het spel van kinderen. Je kunt dus een klein, rond heuveltje in de tuin maken, maar je kunt ook nadenken over de vorm en grootte van de heuvel en de elementen die je op de heuvel plaatst. Dan geef je de heuvel nog meer waarde voor vrij en avontuurlijk buitenspel.
Kinderen gebruiken de buitenruimte vaak heel anders dan wij volwassenen van te voren hebben bedacht. Sommige volwassenen zijn dan toch enigszins teleurgesteld en gaan kinderen vertellen wat de bedoeling van de ruimte is. Dit is natuurlijk een dooddoener voor het vrije spel. Het is vervelend wanneer kinderen zand gaan transporteren naar plaatsen waarvan jij dat niet wilt. Maar de kunst is om verder te kijken naar het hoe en waarom kinderen dit doen, en daar de ruimte op aan te passen. Hierdoor ondersteun je kinderen waardevol spel te ontwikkelen.
Door op deze manier te kijken naar de behoeften van kinderen ontstaat er een buitenruimte waarin volop gelegenheid is om te ontdekken, onderzoeken en grenzen te verleggen. Hierdoor ontstaan kansen en mogelijkheden voor avontuurlijk buitenspel!
Openeindmaterialen
Kijk ook eens kritisch naar de materialen waar de kinderen buiten mee spelen. Bij hoeveel speelgoed staat er al vast hoe je het moet gebruiken? Neem bijvoorbeeld een kiepauto of een fietsje. Daarvan is meteen duidelijk waarvoor het bedoeld is. Maar een krat met wielen kan heel veel zijn. Een auto, een ziekenhuisbed een kruiwagen of een karretje om in te zitten en ga zo maar door. Materialen met een ‘open eind’ dagen de kinderen uit om creatief te zijn en hun fantasie te gebruiken.Planken, kratten, oude autobanden, oude kleden, oud keukengerei, kartonnen dozen. Het zijn vaak de kosteloze materialen, die aanzetten tot avontuur en creativiteit in het spel!
Meer weten over avontuurlijk buitenspel? Lees dan ook het blog over Het ondersteunen van avontuurlijk spel en het blog Risico of avontuur.
