Met mijn benen in de zon en mijn laptop op schoot ben ik mijn toekomstplannen aan het uitwerken. Twee jaar China vond ik fantastisch, maar ook lang genoeg. Tijd voor een nieuwe uitdaging. Mijn plannen zijn nog niet allemaal uitgewerkt, maar één ding weet ik zeker. Ik wil de creatieve ontwikkeling van kinderen versterken, zodat zij kunnen uitgroeien tot creatieve volwassenen. Het moet in mijn optiek een hogere prioriteit krijgen bij kindercentra en onderwijs dan nu. Ik ben tot deze conclusie gekomen door mijn werk in China en de ontwikkelingen in Nederland, die ik op afstand heb gevolgd.
Waarom moet de creatieve ontwikkeling versterkt worden?
Er wordt steeds meer van mensen en het leven verwacht. Technologische ontwikkelingen volgen elkaar in sneltreinvaart op en zekerheden blijken minder vanzelfsprekend te zijn dan in het verleden. Ondertussen groeit de groep jongeren die het overzicht verliezen. Zij beschikken blijkbaar niet over de kennis en vaardigheden om zichzelf te helpen. Het doet een beroep op hun creatief vermogen dat wellicht onvoldoende is verankerd. Kinderen zijn de toekomst wordt vaak gezegd, maar volgens mij zijn wij daarin de weg een beetje kwijtgeraakt. De huidige en volgende generaties groeien op in de luwte. Drukke agenda`s van ouders en de behoefte om kinderen te beschermen tegen die boze buitenwereld hebben bijgedragen aan een afname van leermomenten voor kinderen.
De maatschappij dat ben jij
Kinderen leren daardoor steeds minder goed situaties in te schatten, worden minder weerbaar en zelfstandig. Dat kan leiden tot stress en het ontbreken van vertrouwen in het eigen kunnen en in wie je bent. Wat weer kan leiden tot angsten en zelfs vormen van depressiviteit. Dat moet je niet willen als maatschappij waar ieder kindercentrum, iedere ouder, school en kindgerelateerde organisatie deel van uitmaakt. Nu kun je je afvragen wat dit met creatief vermogen te maken heeft. Ik zal het proberen uit te leggen.
Creativiteit is meer dan knutselen
In de kinderopvang wordt via knutselactiviteiten vormgegeven aan de creatieve ontwikkeling. Dat is absoluut belangrijk, maar creativiteit is meer dan enkel knutselen. Het geeft onvoldoende invulling aan alle andere aspecten van creativiteit. Het ontwikkelen van creatief vermogen gaat namelijk ook over verbeeldingskracht en het bedenken van oplossingen. Het kunnen combineren van (nieuwe) kennis en vaardigheden binnen bekende en vreemde situaties. Het in staat zijn om jouw ideeën en bevindingen te kunnen verwoorden. Maar ook het durven afwijken van de norm, zonder een buitenstaander te zijn. De kinderopvang en thuis leggen samen de basis voor de algehele ontwikkeling van het kind. Kinderen maken kennis met de wereld om zich heen, en stap voor stap vergroten zij hun referentiekader.
Blauw + geel = groen
Zo zijn jonge kinderen nog helemaal verrast wanneer zij ontdekken dat het mengen van blauwe en gele verf een groene kleur oplevert. Deze informatie kan een ouder kind gebruiken wanneer er geen groene verf is en hij toch graag groen gras wil schilderen. Dit kan ook de basis zijn voor verdere onderzoeken met andere materialen. Werkt het ook met gele en blauwe klei? En wanneer je blauw en geel cellofaanpapier over elkaar heen legt en het in het licht houdt, zie je dan ook groen?
Zo leren kinderen eerder opgedane kennis en vaardigheden in te zetten bij nieuwe gelijksoortige situaties en daarbuiten. Wanneer een kind een rijk en divers pallet met verschillende aspecten van creativiteit krijgt aangeboden, is het steeds meer in staat om eenvoudige en complexe vraagstukken uit het dagelijks leven het hoofd te bieden. Je kunt je dan zelfstandig, zelfverzekerd en veerkrachtig bewegen in de wereld van de volwassenheid.
