‘Als je verslaafd bent aan de computer dan lijkt dat een vriend van je.’ Een stel kinderen denkt na over de filosofische vraag ‘wat is vriendschap?’
In gesprek met een groepje achtjarigen overwogen de kinderen de stelling dat je misschien wel met alles en iedereen vrienden kan worden. De kinderen dachten na over vriendschap met behulp van praatplaatjes waarop mensen, dieren en dingen staan. Een voor een bespreken we of je vrienden met degene op het plaatje kunt worden. Er werden mooie dingen gezegd. Een paar gespreksfragmenten:
Kun je vrienden zijn met je vader?
‘Mijn vader is eerder familie.’
Is dat anders?
‘Een vriend is gewoon iemand die je ontmoet ofzo maar je vader die heb je gewoon, die kan je niet kiezen.’
Kun je vrienden worden met sinterklaas?
‘Ja, omdat hij me altijd graag cadeautjes geeft.’
Maar als kinderen uit je klas jouw cadeautjes geven, zijn die dan ook jouw vriend?
‘Ja.’
Alleen omdat ze cadeautjes geven?
‘Nee, toch niet, vroeger vond ik dat wel maar nu eigenlijk niet meer. ‘
Kun je vrienden worden met een zwerver?
‘Nee, want het zijn gekke mensen soms.’
‘Ja, ik denk het wel, bijvoorbeeld als je vroeger bij hem in de klas zat of zo dan werd hij opeens heel arm en dan heb je hem lang niet meer gezien en dan kom je hem tegen als zwerver en dan zie je dat hij het is en ja dan kun je wel weer een beetje vrienden worden.’
‘Eigenlijk kan je dan met alles wel vrienden zijn.’
Kan je ook met de stoel vrienden zijn dan?
‘Nee, met dingen niet. Met dieren en met andere mensen wel.’
Met een vogel?
‘Ja, dan pak je het vogeltje en dan noem je hem piep, en dan geef je hem te eten en dan ben je vrienden. En dan ga je hem opvoeden en dat is leuk!’
Wat hoort dan allemaal bij vrienden zijn? Wat doe je allemaal met een vriend?
‘Spelen, praten, heel veel dingen.’
‘Logeren, spelen, ergens naartoe samen’
‘Samen leuke dingen doen!’
Kun je vrienden worden met een computer?
‘Misschien als er een heel leuk spelletje op staat.’
‘Ik vind van niet, want een computer is een ding.’
En met dingen kun jij geen vrienden worden?
‘Nou, op zich als je er heel erg verslaafd aan bent dan denk je misschien: ik kan niet zonder mijn computer dus het is mijn beste vriend. ‘
Je zei verslaafd, dat is dan wel een interessant woord, want waar je verslaafd aan bent, is dat dan je vriend?
‘Als je verslaafd bent, vind je dat.’
Maar als je verslaafd ben dan kan je niet meer zonder hé? Dus kies je dan nog echt voor iemand? Volgens mij zei iemand eerder namelijk ’een vriend daar kies je voor maar een vader kies je niet voor. Kan je met een verslaving nog kiezen?
‘Nee, dan ben je eigenlijk gewoon een soort van gehypnotiseerd, dan moet je het gewoon doen dan is het gewoon een dagtaak van je dan kan je niet zonder.’
‘Dus dan lijkt het je vriend maar eigenlijk is dat niet zo.’
Aha. En kun je vrienden worden met je teddybeer?
‘Ja! Je kan echt hele goede vrienden zijn met je teddybeer.’
Maar dat is een ding!
‘Ja, maar dat kan dan weer wel.’
En hoe komt het dan dat het met een teddybeer wel kan?
‘Met een teddybeer speel je heel vaak. En je kan er ook mee praten. Net als met een fantasievriend.’
Het gesprek ging nog een flinke tijd door. Over vriendschappen met de koning en een rijke zakenman bijvoorbeeld. De belangrijkste conclusie was dat een vriend wel tijd voor je moet hebben en samen met jou leuke dingen moet doen. Dat zijn toch waardevolle dingen om te bedenken.
Wil je ook gaan filosoferen? Kijk op mijn website voor tips, trucs en materialen die het je makkelijk zullen maken.
