Het is inmiddels alweer achttien jaar geleden dat ik afstudeerde als journalist en graag nog een studie wilde doen. Omdat het onderwijs al jaren trok, besloot ik de Pabo te gaan volgen. De twee studies zorgden ervoor dat ik vooral werkstukken maakte op het gebied van ‘kinderen om leren gaan met media’. Vaak werden tijdens beide studies onderzoeken aangehaald, waarbij de conclusie was dat geweld, dat via media bij kinderen terecht komt, de kinderen zelf ook gewelddadig maakt. Tijdens de jaren daarna, waarin ik als docent op een middelbare school werkte en daarna als groepsleerkracht binnen het basisonderwijs, werden deze conclusies vaak bevestigd. Ook merkte ik dat het sommige kinderen de neiging tot isolatie gaf en ze daardoor wat minder sociaal leken te zijn.
Media binnen de kinderopvang
Nu ik sinds twee jaar binnen de kinderopvang werk, kijk ik opnieuw naar deze kwestie en vraag me af of mediawijsheid ook een rol speelt als het om baby’s en peuters gaat. Op het kinderdagverblijf waar ik werk, zetten we af en toe een dvd’tje aan. Mag dat? En mogen alle dvd’s? Of moeten we juist ontwikkelen in het media-aanbod en de peuters van de peuteropvang alvast met tablets om leren gaan?
In 2014 deden drie belangrijke partijen in de branche (mediawijzer.net, Nederlands Jeugd Instituut en Sardes) onderzoek naar het gebruik van media in de kinderopvang. Hieruit bleek onder andere dat 4 van de 10 kinderopvangorganisaties geen media gebruiken. Van het deel dat wel gebruik maakt van media, heeft 54% geen specifieke richtlijnen voor het gebruik ervan.
Richtlijnen
Onlangs zat ik bij een ouderbijeenkomst met als onderwerp ‘mediaopvoeding’. Ouders werd gevraagd in kaart te brengen van welke media hun kind gebruik maakt en ook waar, hoe lang en welke regels erbij hoorden. Een erg interessante bijeenkomst moet ik zeggen. Veel ouders gaven openheid van zaken over hoe zij binnen hun gezin omgaan met de verschillende media. De ene ouder vertelde hoe dagelijks de televisie meer als levend behang fungeert, terwijl een andere ouder aangaf dat haar kind alleen aan het einde van de middag een half uurtje tv mag kijken of een computerspelletje mag doen. Het mooie ervan vond ik, dat iedere ouder behoefte had aan de richtlijnen voor mediagebruik die aan het einde van de bijeenkomst werden uitgedeeld.
Voorbeeldfunctie
Voor mij is het duidelijk dat er geen leven meer denkbaar is zonder (digitale) media. Ook geen peuterleven. Het is me ook duidelijk dat een stuk bewustwording een eerste stap is naar mediawijsheid en duidelijke mediaopvoeding. Laten we ons er ook vooral bewust van worden dat wij als ouders en verzorgers hierin een voorbeeldfunctie hebben. Want hoe kan een kind begrijpen dat lekker buitenspelen met vriendjes veel belangrijker is dan de apps op de tablet, wanneer het mamma of pappa eigenlijk nooit zonder telefoon zien? Mensen, doe eens gek en gooi je telefoon aan de kant! Speel eens lekker mee met je kind en ontdek het kind in jezelf! Misschien heb je daardoor straks ook weer een leuke post op Facebook of Instagram …
